CCP ปีศักดิ์สิทธิ์ ค.ศ. 2025 บทเรียนที่ 16 
ศีลล้างบาปนำเรา สู่ชีวิตแห่งความหวัง

จุดประสงค์
เมื่อจบบทเรียนแล้ว ผู้เรียนสามารถ       
         1. รู้และเข้าใจความหมายและความสำคัญของศีลล้างบาป
         2. ตระหนักถึงคำสัญญาของศีลล้างบาป
         3. ดำเนินชีวิตด้วยความยินดีพร้อมกับพระคริสตเจ้าในชีวิตใหม่

กิจกรรม   พิธีศีลล้างบาปของฉัน

อุปกรณ์ 
        1. กระดาษ A4         2. สีไม้และสีเมจิก        3. ภาพถ่ายวันรับศีลล้างบาป

ดำเนินการ               

            1.ผู้สอนแจ้งให้ผู้เรียนได้นำภาพถ่ายวันรับศีลล้างบาปของตนมาในการเรียนคาบนี้ หรือเป็นไฟล์ภาพถ่ายเก็บไว้ในโทรศัพท์มือถือก็ได้ หากใครที่ไม่มีภาพให้สอบถามข้อมูลรายละเอียดในวันรับศีลล้างบาปของตนจากผู้ปกครองมา
            2. แจกกระดาษ A4 ให้ผู้เรียนคนละ 1 แผ่น ให้แต่ละคนวาดภาพวันที่ตนเองรับศีลล้างบาป อาจดูจากรูปภาพที่มีหรือให้ลองจินตนาการดูว่ามีใคร และมีสัญลักษณ์ที่สำคัญอะไรบ้างในพิธี เท่าที่ตนเองจดจำได้และพอจะทราบ (ผู้สอนยังไม่ต้องบอกรายละเอียด) และระบายสีตกแต่งให้สวยงาม
            3. ให้แต่ละคนเขียนระบุชื่อนามนักบุญ ชื่อ-นามสกุล วันรับศีลล้างบาป ชื่อพ่อแม่ทูนหัวและชื่อวัดที่ตนเองรับศีลล้างบาปด้วย (หากมีคนจดจำข้อมูลบางเรื่องไม่ได้หรือไม่แน่ใจ ผู้สอนมอบหมายให้กลับไปสอบถามจากผู้ปกครองหรือค้นหาจากที่วัดที่ตนรับศีลล้างบาป และเน้นย้ำให้จดจำวันสำคัญของตนเองให้ได้)
           4. ให้ผู้เรียนแต่ละคนแบ่งปันข้อมูล และภาพของตนให้ทุกคนในห้องได้ชมร่วมกัน
           5. ผู้สอนพิจารณาดูว่า ภาพของใครที่สวยงามและมีองค์ประกอบครบ อาจมีรางวัลให้เล็กน้อย

วิเคราะห์ ผู้สอนสนทนากับผู้เรียน

         1. รู้สึกอย่างไร เมื่อได้วาดภาพในวันรับศีลล้างบาปของตนเอง (สนุก, ตื่นเต้น, ชอบ, ยาก ฯลฯ)
         2. ใครรับศีลล้างบาปตั้งแต่ยังเป็นเด็กเล็ก ๆ และใครรับศีลล้างบาปตอนที่โตแล้ว จำเหตุการณ์วันนั้นได้หรือไม่ (ให้ผู้เรียนได้แบ่งปัน)
         3. ในวันรับศีลล้างบาป มีใครอยู่ร่วมในพิธีบ้าง (ตัวเรา, พ่อแม่, พ่อแม่ทูนหัว, ญาติพี่น้อง, พระสงฆ์ผู้ทำพิธี,สัตบุรุษ ฯลฯ)
         4. ในพิธีรับศีลล้างบาปมีเครื่องหมายสำคัญหรือองค์ประกอบอะไรบ้าง มีใครได้วาดลงไปในรูปหรือไม่ (ให้ผู้เรียนช่วยกันตอบ มีน้ำ, เทียน, เสื้อขาวและน้ำมันคริสมา)
         5. ผู้เรียนทราบหรือไม่ว่าเครื่องหมายสำคัญทั้ง 4 อย่างนี้ หมายถึงอะไร (ให้ผู้เรียนยกมือตอบ และอาจมีรางวัลให้สำหรับคนที่ตอบได้) ผู้สอนอธิบายเพิ่มเติม ดังนี้

น้ำ หรือ การเทน้ำ หมายถึงการชำระล้าง การตายต่อบาปและการเกิดใหม่ในชีวิตของพระตรีเอกภาพ
เทียน หรือ การมอบเทียน หมายถึงการมอบแสงสว่างของพระคริสตเจ้า เพื่อช่วยนำทางเราและให้เราเป็นแสงสว่างให้กับผู้อื่น
เสื้อขาว หรือ การสวมใส่ผ้าขาว หมายถึงการสวมใส่ชีวิตของพระคริสตเจ้า ชีวิตใหม่ที่เราต้องรักษาพระหรรษทานไว้ให้ขาวสะอาด
น้ำมันคริสมา หรือ การเจิมน้ำมันคริสมา หมายถึงการประทับตราที่พระเจ้าทรงเลือกสรรเราให้เป็นบุตร และเป็นคนของพระคริสตเจ้า

               สรุป คริสตชนหลายคน ไม่สามารถจดจำภาพเหตุการณ์ในวันรับศีลล้างบาปของตนเองได้ เพราะส่วนใหญ่จะรับกันตั้งแต่ยังเป็นเด็กเล็ก ๆ ที่ยังไม่รู้เรื่องนักโดยมีคุณพ่อคุณแม่พาไปและมีพ่อแม่ทูนหัวยืนยันความเชื่อแทน แต่ก็มีบางคนที่ได้รับตอนโตและเริ่มรู้เรื่องแล้ว ก็สามารถจดจำเหตุการณ์ได้ วันรับศีลล้างบาป นับเป็นวันพิเศษอีกวันหนึ่ง สำหรับชีวิตคริสตชนของเราที่ควรต้องจดจำ เพราะศีลล้างบาปทำให้เราได้เข้ามาสู่การเป็นบุตรของพระเจ้า

คำสอน                                                                                                                     

               1. เคยได้ยินประโยคนี้หรือไม่ “ทุกคนต่างมีครั้งแรก” หรือ “ทุกคนต่างมีจุดเริ่มต้น” เมื่อพูดถึงสิ่งใดที่ต้องทำเป็นครั้งแรก หรือเป็นการเริ่มต้นทำอะไรใหม่ ๆ ส่วนใหญ่คงมีความรู้สึกไม่ต่างกัน นั่นคือ ความตื่นเต้น ความกลัวและความกังวล ย้อนกลับไปในวัยเข้าเรียน การมาโรงเรียนวันแรก เราคงจะร้องไห้งอแง คิดถึงบ้านมากกว่าจะตื่นเต้นที่ได้เจอคุณครูและเพื่อน ๆความตื่นเต้นจึงไปอยู่กับบรรดาผู้ปกครอง คุณพ่อคุณแม่ต่างพากันมาส่ง มารอรับ และลุ้นว่าวันแรกของลูกจะเป็นอย่างไร แต่เมื่อโตขึ้น เราจะตื่นเต้นเสมอเมื่อได้ขึ้นชั้นเรียนใหม่ ลุ้นว่าจะได้เจอคุณครูประจำชั้นคนไหน จะมีเพื่อนใหม่เพิ่มขึ้นหรือไม่ หรือบางคนต้องย้ายไปที่โรงเรียนใหม่ ก็จะตื่นเต้นมากกว่าเดิมอีก ครั้งแรกหรือจุดเริ่มต้นสิ่งใหม่ ๆ ในชีวิต จึงเป็นเรื่องที่หลาย ๆ คนมักจะจดจำได้เสมอ และในวันที่เราเป็นคริสตชนวันแรก หลายคนอาจจะจำภาพไม่ได้ เพราะยังไม่ค่อยรู้เรื่องนัก เช่นเดียวกับวันเกิด ที่ตัวเราเองไม่รู้เรื่องอะไรเลยด้วยซ้ำ แต่ทุกคนล้วนให้ความสำคัญและเฉลิมฉลองกันทุกปี ขอให้เราจะได้จดจำและให้ความสำคัญกับวันที่เรารับศีลล้างบาปว่าเป็นวันที่มีคุณค่ายิ่งนัก เพราะเป็นวันแห่งการเริ่มต้นชีวิตคริสตชนของเรา

             2. ศีลล้างบาปเป็นรากฐานของชีวิตทั้งหมดของคริสตชน เป็นประหนึ่งทางเข้าสู่ชีวิตจิตและประตูเปิดเข้าไปยังศีลศักดิ์สิทธิ์อื่น ๆ ศีลล้างบาปทำให้เรารอดพ้นจากบาปและให้กำเนิดเราในฐานะบุตรของพระเจ้านอกจากชำระให้พ้นจากบาปทุกประการแล้ว ยังทำให้ผู้ที่รับศีลล้างบาปเป็นสิ่งสร้างใหม่ ทำให้เราเป็นส่วนพระวรกายของพระคริสตเจ้า เข้ามาเป็นสมาชิกและมีส่วนร่วมในพันธกิจของพระศาสนจักร ดังนี้ ศีลล้างบาปจึงเป็นศีลแห่งการเกิดใหม่อาศัยน้ำในพระวาจา ศีลนี้ยังมีชื่ออีกว่า “การชำระล้างที่ทำให้เราเกิดใหม่และได้รับการฟื้นฟูโดยพระจิตเจ้า”(ทต. 3:5) หมายถึง ทำให้มีการบังเกิดจากน้ำและพระจิตเจ้า ถ้าไม่มีการบังเกิดใหม่นี้แล้วก็ไม่มีผู้ใด “อาจเข้าสู่พระอาณาจักรของพระเจ้าได้” (ยน. 3:5) พระตรีเอกภาพประทานพระหรรษทานศักสิทธิกร พระหรรษทานซึ่งบันดาลความชอบธรรมให้แก่ผู้ที่รับศีลล้างบาป พระหรรษทานนี้บันดาลให้เชื่อในพระเจ้า มีความหวังในพระองค์และรักพระองค์ได้โดยมีคุณธรรมที่เกี่ยวข้องกับพระเจ้า การจะเข้าเป็นคริสตชนได้ จึงจำเป็นต้องรับศีลล้างบาปก่อนเสมอ และเมื่อรับแล้วทำให้ได้รับการประทับตราอันไม่รู้เลือนในชีวิต คือ จะเป็นคริสตชนตลอดไป (เทียบ CCC 1212, 1215, 1265-1266)

             3. ในการเผชิญกับความตายซึ่งดูเหมือนเป็นจุดจบของทุกสิ่ง เรามีความมั่นใจว่า ในศีลล้างบาปเราได้รับ “ชีวิต”โดยอาศัยพระหรรษทานของพระคริสตเจ้า “ชีวิตได้เปลี่ยนไป หาได้สิ้นสุดไม่” ตลอดไป เราถูกฝังพร้อมกับพระคริสตเจ้าในศีลล้างบาป และในการกลับคืนพระชนมชีพของพระองค์ เราได้รับของขวัญแห่งชีวิตใหม่ที่ทลายกำแพงแห่งความตายลง เปิดเส้นทางสู่นิรันดรภาพ ปีศักดิ์สิทธิ์เปิดโอกาสให้เราได้ชื่นชมสิ่งใหม่ ๆ ด้วยความกตัญญูอันยิ่งใหญ่ ของขวัญแห่งชีวิตใหม่ที่เราได้รับในศีลล้างบาป ชีวิตที่สามารถเปลี่ยนแปลงความเจ็บปวดของความตาย (Spes Non Confundit ข้อ 20)

             4. ดังนั้น ความตายจากโลกนี้จึงไม่ใช่ความเจ็บปวดหรือความหวาดกลัวอีกต่อไป เมื่อเราได้รับศีลล้างบาปและมีชีวิตใหม่ร่วมกับพระคริสตเจ้าแล้ว เราจึงมั่นใจว่าเมื่อเราตายเราก็จะได้อยู่ร่วมกับพระองค์ ซึ่งเราจะต้องดำเนินชีวิตให้เหมือนกับพระองค์ขณะยังอยู่ในโลกนี้ และโดยทางศีลล้างบาปนี้เองทำให้เรามีหน้าที่ในการเป็นศิษย์พระคริสต์ศิษย์ธรรมทูต ขอให้เราจะได้ทำหน้าที่ของตนอย่างดี ทั้งหน้าที่ในการเป็นคริสตชนและหน้าที่ในการประกาศข่าวดี ให้ชีวิตของเราได้เป็นประจักษ์พยานแห่งความหวังและนำความหวังไปสู่ผู้อื่นเสมอ โดยมีความหวังว่าสักวันหนึ่ง เราจะสามารถเข้าสู่พระอาณาจักรสวรรค์พร้อมกับเพื่อนพี่น้องคริสตชนผู้รับศีลล้างบาปด้วยเช่นกัน “เราบอกความจริงแก่ท่านว่า ไม่มีใครเข้าสู่พระอาณาจักรของพระเจ้าถ้าเขาไม่เกิดจากน้ำและพระจิตเจ้า” (ยน. 3:5)

ก. ข้อควรจำ         
          1. ศีลล้างบาปเป็นรากฐานของชีวิตทั้งหมดของคริสตชน เป็นประหนึ่งทางเข้าสู่ชีวิตจิตและประตูเปิดเข้าไปยังศีลศักดิ์สิทธิ์อื่น ๆ
          2. ศีลล้างบาปทำให้เรารอดพ้นจากบาปและให้กำเนิดเราในฐานะบุตรของพระเจ้า เมื่อรับศีลล้างบาปแล้วทำให้ได้รับการประทับตราอันไม่รู้เลือนในชีวิต คือ จะเป็นคริสตชนตลอดไป
          3. เมื่อเราได้รับศีลล้างบาปและมีชีวิตใหม่ร่วมกับพระคริสตเจ้าแล้ว เราจึงมั่นใจว่าเมื่อเราตายเราก็จะได้อยู่ร่วมกับพระองค์
          4. ให้ชีวิตของเราได้เป็นประจักษ์พยานแห่งความหวัง และนำความหวังไปสู่ผู้อื่นเสมอ
          5. มีความหวังว่า สักวันหนึ่งเราจะสามารถเข้าสู่พระอาณาจักรสวรรค์พร้อมกับเพื่อนพี่น้องคริสตชนผู้รับศีลล้างบาปด้วยเช่นกัน
          6. “เราบอกความจริงแก่ท่านว่า ไม่มีใครเข้าสู่พระอาณาจักรของพระเจ้า ถ้าเขาไม่เกิดจากน้ำและพระจิตเจ้า” (ยน. 3:5)

ข. กิจกรรม  “จำลองวันรับศีลล้างบาป” 
อุปกรณ์    1. โต๊ะพร้อมกับผ้าปูสีขาว
                 2. อุปกรณ์ต่าง ๆ ดังนี้
                    1) ชามใสและโหลสำหรับใส่น้ำ
                    2) น้ำเปล่าและเปลือกหอยชิ้นใหญ่ที่ตักน้ำได้
                    3) น้ำมันมะกอกและตลับใส่น้ำมันศักดิ์สิทธิ์
                    4) เทียนขาวและเทียนปัสกา
                    5) เสื้อขาวล้างบาปหรือผ้าขาว

ดำเนินการ  1. ผู้สอนจัดโต๊ะและจัดเตรียมอุปกรณ์ต่าง ๆ วางบนโต๊ะ พิจารณาดูตามความเหมาะสมและความสะดวก
                   2. ผู้สอนจัดพิมพ์บทการต้อนรับ การประกาศละทิ้งบาปและยืนยันความเชื่อ มาให้ผู้เรียนตามจำนวน เพื่อจะสามารถตอบรับได้ถูกต้อง

                   3. แจ้งให้ผู้เรียนทราบว่า เรากำลังจำลองเหตุการณ์วันรับศีลล้างบาป ให้ผู้เรียนทุกคนยืนอยู่หน้าห้องเรียนหรือถ้าสามารถไปทำที่วัดน้อยของโรงเรียน ก็ให้ผู้เรียนยืนอยู่ที่หน้าวัด ถ้ามีพระสงฆ์อาจเชิญมาให้เป็นประธาน หากไม่สะดวกผู้สอนเป็นประธานเอง โดยอธิบายให้ผู้เรียนเข้าใจอย่างถูกต้อง
                   4. เริ่มด้วยบทการต้อนรับ เมื่อจบแล้วให้พาผู้เรียนเข้ามาในห้องหรือในวัด ยืนเป็นแถวบริเวณหน้าโต๊ะที่เตรียมไว้ และกล่าวการประกาศละทิ้งบาปและการยืนยันความเชื่อ
                   5. จากนั้นให้ผู้เรียนเข้าแถวมาทีละ 1 คน ยืนอยู่ข้างโต๊ะให้กำมือเหนือชามใสที่เตรียมมาและให้ผู้สอนกล่าวนามนักบุญ ชื่อ-สกุลของผู้เรียนทีละคน พร้อมกับเทน้ำลงที่มือ  ทำจนครบทุกคนหากมีเวลาไม่มาก อาจตขออาสาสมัครออกมา 3-5 คน พิจารณาตามความเหมาะสม
                   6. เมื่อเสร็จแล้วให้ผู้สอนสนทนากับผู้เรียนถึงความรู้สึกในขณะที่ร่วมพิธี และผู้ที่ได้เป็นอาสาสมัครออกมาเมื่อน้ำไหลลงมาที่มือแล้ว มีความรู้สึกอย่างไร และตอกย้ำให้ผู้เรียนได้ตระหนักถึงการละทิ้งบาปและยืนยันในความเชื่อเสมอ ตามที่เราได้พูดออกไป

ค. การบ้าน                             

       1. ให้ผู้เรียนกลับไปสวดภาวนาสำหรับคริสตชนทุกคน ให้มีความเชื่อที่เข้มแข็ง ดำเนินชีวิตอย่างมี ความหวัง เป็นพิเศษสำหรับผู้ที่เตรียมตัวรีบศีลล้างบาป
       2. ให้ผู้เรียนได้จดจำรายละเอียดในวันรับศีลล้างบาปของตนให้ได้ เพิ่มเติมให้ไปศึกษาประวัตินักบุญ องค์อุปถัมภ์ของตนเองมา และมาแบ่งปันให้เพื่อน ๆ ฟังในคาบเรียนต่อไป

       ::: Download บทเรียนที่ 16 ::