จดหมายเปิดผนึก...ถึงเพื่อน...ผู้ร่วมงาน
Love Letter 16 “ครูเพื่อศิษย์”
เพื่อนผู้ร่วมงานที่รัก

หลายคนถามถึงคอลัมน์นี้ว่าหายไปไหน...กลับมาแล้วครับ ครั้งนี้ขอนำเสนอบทสรุปจากการที่ได้อ่านหนังสือดีๆชื่อ “วิถีสร้างการเรียนรู้เพื่อศิษย์ ใน ศตวรรษที่ 21” โดย วิจารณ์ พานิช จัดพิมพ์โดย มูลนิธิสดศรี-สฤษดิ์วงศ์ แค่ชื่อหนังสือผมคิดว่าคนที่เป็นครูคงต้องพยักหน้ายอมรับว่า “ใช่” นี่แหละเป็นหนังสือที่เราแสวงหา
ครูหลายท่านอยากรู้ แต่อาจจะไม่มีเวลาอ่าน ดังนั้นผมจึงขันอาสาอ่านแล้วสรุปมาให้อ่านกันเป็นตอนสั้นๆโดยให้คำอธิบายให้ตรงกับงานการสอนคำสอนของเรา หรือใครอยากอ่านขอให้ไปที่ www.gotoknow.org รับรองได้ว่าได้ประโยชน์อย่างเหลือล้น

ผู้เขียนเน้นคำว่า “ครูเพื่อศิษย์” ไม่ใช่ “ครูเพื่อกู” (ไม่ใช่คำไม่สุภาพนะครับแต่เพื่อความคล้องจองและจดจำ) ทำอย่างไรล่ะ...ในคำนำ ผู้เขียนได้ชี้ให้เห็นว่าการศึกษาในยุคใหม่นี้ต้อง เปลี่ยนแปลงรูปแบบการเรียนรู้อย่างสิ้นเชิง “ยิ่งวัน ก็ยิ่งชัดเจนว่า การศึกษาที่ดีสำหรับคนยุคใหม่นั้นไม่เหมือนการศึกษาเมื่อสิบหรือยี่สิบปีที่แล้ว การศึกษาที่มีคุณภาพจะต้องเปลี่ยนรูปแบบการเรียนรู้ของศิษย์ไปอย่างสิ้นเชิง และบทบาทของครูอาจารย์ก็ต้องเปลี่ยนไปอย่างสิ้นเชิง”
ท่านได้ยกตัวอย่างการเปลี่ยนแปลง เช่น

บทบาทของครู
•    จาก “ครูผู้สอน” (teacher) ไปเป็น “ครูฝึก” (coach) หรือ “ผู้อำนวยความสะดวกในการเรียนรู้”(learning facilitator)
•    จากการเน้น “สอน” หรือ “สั่งสอน” ไปเป็นผู้จุดประกายความสนใจใฝ่รู้(inspire)แก่ศิษย์
•    ให้ศิษย์ได้เรียนรู้จากการลงมือปฏิบัติ(learning by doing)
•    ให้ศิษย์ทำงานเป็นทีมกับร่วมกับเพื่อน เน้นการงอกงามทักษะในการเรียนรู้ และค้นคว้าหาความงอกงามรู้มากกว่าตัวความรู้
ทักษะในการทำหน้าที่
•    จากการทำงานแบบโดดเดี่ยว ไปเป็นการทำงาน โดยการรวมตัวกันเป็นกลุ่มเพื่อเรียนรู้ร่วมกันอย่างเป็นระบบและต่อเนื่องที่เรียกว่า PLC (Professional Learning Community) ซึ่งอาจารย์ผู้เขียน (วิจารณ์ พานิช) เรียกในภาษาไทยว่า ชร.คศ.(ชุมชนเรียนรู้ครูเพื่อศิษย์)
เป้าหมายการเรียนรู้
•    จากการเน้นเรียนวิชาเพื่อได้ความรู้ ให้เลยไปสู่การพัฒนาที่สำคัญต่อชีวิตในยุคใหม่ เรียนให้เกิดทักษะเพื่อการดำรงชีวิตในศตวรรษที่ 21

นี่คือหนังตัวอย่างที่ผู้เขียนได้กล่าวนำไว้..คราวนี้เมื่อเราอ่านแล้วจะนำมาประยุกต์ใช้ในการการสอนคำสอนของเราได้อย่างไรก็เป็นหน้าที่ของเราแต่ละคนล่ะ...

ขอให้เพื่อนๆทุกคนสนุกกับการสอนคำสอน
ขอพระเจ้าประทานพระพร

คุณพ่อวัชศิลป์ กฤษเจริญ