มนุษย์ ตามคำสอนของพระศาสนจักรคาทอลิก

“มนุษย์” ตามคำสอนของพระศาสนจักรคาทอลิก
คำสอนเรื่อง “มนุษย์” อยู่ในบทข้าพเจ้าเชื่อที่ว่า “ข้าพเจ้าเชื่อถึงพระเป็นเจ้า พระบิดาทรงสรรพานุภาพ สร้างฟ้าและดิน” ซึ่งอยู่ในบทสัญลักษณ์ของอัครสาวกที่เราสวดกันประจำวัน และข้อความที่ว่า “ข้าพเจ้าเชื่อว่าพระเจ้าทรงเป็นหนึ่งเดียว พระบิดาผู้ทรงสรรพานุภาพ เนรมิตฟ้าดิน ทั้งสิ่งที่เห็นได้และสิ่งที่เห็นไม่ได้” ซึ่งอยู่ในบทสัญลักษณ์แห่งกรุงนิเชที่เราใช้สวดในพิธีมิสซาฯหลังฟังเทศน์จากพระสงฆ์

          จากบทสวดนี้ยืนยันความเชื่ออย่างเดียวกันคือ พระเจ้าทรงสร้างทุกสิ่งทุกอย่างในโลกนี้นั้นเอง ทั้งที่เรามองเห็นและมองไม่เห็น เราเรียกพระเจ้าว่า “พระผู้สร้าง” และเรียกสิ่งต่างๆที่มีอยู่ในโลกนี้ว่า “สิ่งสร้าง” ในบรรดาสิ่งสร้างทั้งหลายที่เห็นได้ด้วยตานั้น “มนุษย์” ได้ชื่อว่าเป็น “เอก” กว่าทุกสิ่ง ทั้งนี้เพราะว่า “พระเจ้าทรงสร้างมนุษย์ตามพระฉายาลักษณ์ของพระองค์” (ปฐก 1:26)
           ความหมายที่ว่ามนุษย์มี “ฉายาลักษณ์” หรือ “ภาพลักษณ์” ของพระเจ้านั้นหมายความว่าอะไร? คำสอนพระศาสนจักรคาทอลิกข้อที่ 356-360 ได้สอนเรื่องนี้ไว้ ซึ่งพอสรุปได้ดังนี้

          1. ในบรรดาสิ่งสร้างทั้งหลายนั้นมนุษย์เท่านั้นที่สามารถเข้าถึงพระเจ้าได้ รู้จักพระเจ้าได้ รักพระเจ้าได้ สัมผัสพระเจ้าได้ และที่สำคัญคือสามารถมีส่วนร่วมในชีวิตของพระเจ้าได้

          2. มนุษย์ถือว่ามีศักดิ์ศรีสูงกว่าสิ่งสร้างอื่นๆ เพราะ มนุษย์สามารถรู้จักตนเองได้ – ควบคุมตนเองได้- อุทิศตนได้อย่างอิสระ -ร่วมใจเป็นหนึ่งเดียวกับบุคคลอื่นๆในการทำความดี - และอาศัยความช่วยเหลือหรือพระพรของพระเจ้ามนุษย์สามารถเข้าถึงพระเจ้า รักพระเจ้า เชื่อศรัทธาในพระเจ้าได้ ถวายตัวแด่พระเจ้า

          3. จุดประสงค์ที่พระเจ้าทรงสร้างมนุษย์ขึ้นมาก็เพื่อให้มนุษย์ - รับใช้พระเจ้า – รักพระเจ้า - และถวายทุกสิ่งทุกอย่างแด่พระเจ้า

          4. มนุษย์มีศักดิ์ศรีสูงส่งก็เพราะว่าพระเยซูเจ้าทรงรับธรรมชาติมาบังเกิดเป็นมนุษย์ การบังเกิดมาเป็นมนุษย์เหมือนกับเรานี้เองช่วยยกระดับมนุษย์ให้สูงส่ง เพราะแม้แต่พระเจ้ายังทรงเลือกที่จะมาบังเกิดเป็นมนุษย์

          5. จากการที่พระเจ้าทรงสร้างมนุษย์ขึ้นมานี้เองทำให้มวลมนุษย์ทั้งโลกต่างเป็น “พี่น้องกัน” เพราะเราต่างมีต้นกำเนิดเดียวกันและจุดหมายปลายทางในชีวิตเดียวกัน คือ เรามาจากพระเจ้าเมื่อตายแล้วก็จะกลับไปหาพระเจ้า เพราะพระเจ้าทรงเป็นแหล่งกำเนิดชีวิตและจุดหมายปลายทางของมนุษย์ทุกคน

          6. เมื่อมนุษย์มีจำนวนมากมายแล้วจะต้องทำอย่างไรเพื่อให้ความเป็นพี่เป็นน้องในฐานะที่เป็นบุตรของพระเจ้าได้สมัครสมานเป็นหนึ่งเดียวกัน พระเจ้าจึงได้ประทานบัญญัติแห่ง “ความรักและความเมตตาต่อกัน” เพื่อให้ความหลากหลายทั้งทางวัฒนธรรม ตัวบุคคล และประชากรต่างๆได้หล่อหลอมเป็นหนึ่งเดียวกัน

เมื่อเรามนุษย์ได้รับศักดิ์ศรีและสิทธิสูงส่งเช่นนี้ เราจึงสมควรที่จะเคารพตนเอง เคารพผู้อื่น และเคารพสิ่งสร้างทั้งหลาย ร่วมมือกับพระเจ้าในการสร้างโลกนี้ให้พระอาณาจักรของพระเจ้าจงมาถึงอย่างแท้จริง
คำสอนเรื่องมนุษย์ยังมีประเด็นอื่นๆประกอบอีก คือ มนุษย์ประกอบด้วยร่างกายและจิตใจ(คำสอนฯข้อที่ 362-368) มนุษย์มีสองเพศคือชายและหญิง(คำสอนฯข้อที่ 369-373) และมนุษย์ในสวนเอเดน(คำสอนฯข้อที่ 374-379) ซึ่งเราจะได้พูดถึงในครั้งต่อไป